Fragment cieku wodnego fot. Arch. Lasy Państwowe

I.

Tytuł projektu:

Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych – kontynuacja (MRN3)

Podmioty realizujące projekt:

• Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe reprezentowane przez CKPŚ
• 151 nadleśnictw z terenu 17 Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych
• Partnerzy projektu: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Ochrony Mokradeł

Okres realizacji:

2024-2028

Cel główny projektu:

Wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia związane ze zmianami klimatu poprzez realizację do końca 2028 r. kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych ukierunkowanych na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk/ procesów klimatycznych takich jak susze i pożary, powodzie i podtopienia, intensywne lub długotrwałe opady atmosferyczne, ekstremalne przepływy wód w korytach, spływy powierzchniowe, niszczące działanie wód wezbraniowych.

Cele szczegółowe:

• Rozwój systemów małej retencji poprzez wykonanie obiektów i kompleksowych zadań gromadzących wodę do końca 2028 r.
• Rozwój systemów związanych z przeciwdziałaniem zbyt intensywnym spływom powodującym nadmierną erozję wodną na terenach nizinnych poprzez wykonanie obiektów do końca 2028 r.

W Projekcie wyznaczono również dodatkowe cele związane z działaniami edukacyjnymi oraz monitoringiem tj.:

• Wzrost wiedzy nt. wpływu małej retencji wodnej na środowisko poprzez opracowanie metodologii oceny wpływu na podstawie monitoringu środowiska wybranych zadań do 2028 r.
• Zwiększenie efektywności działań w zakresie adaptacji do zmian klimatu poprzez opracowanie dobrych praktyk realizacji działań retencyjnych do końca roku 2028.
• Podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez realizację wydarzeń edukacyjnych dla min. 800 uczestników do końca 2028 r.

Planowane działania:

W ramach projektu będą realizowane inwestycje łączące przyjazne środowisku metody techniczne i biotechniczne, obejmujące m.in.:

• budowę, rozbudowę, przebudowę, odbudowę zbiorników małej retencji oraz zbiorników suchych;
• budowę, rozbudowę, przebudowę, odbudowę małych urządzeń piętrzących oraz gromadzących wodę w szczególności zastawek, progów, przetamowań koryt, przepustów z piętrzeniem, zastosowanych w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych i/lub stworzenia tzw. retencji korytowej oraz rozlewisk;
• renaturyzację siedlisk podmokłych w szczególności poprzez podniesienie poziomu wód i ich stabilizację;
• przebudowę, rozbudowę lub rozbiórkę obiektów niedostosowanych do wód wezbraniowych lub zastąpienie ich innym rodzajem budowli komunikacyjnej, ale także budowę nowych obiektów w celu zabezpieczenia koryta oraz ochronę jakości wód (przede wszystkim mostów, przepustów, brodów);
• zabezpieczenie obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z nawalnymi opadami (m.in. kaszyce, narzut kamienny, umocnienia skarp);
• unaturalnianie koryt poprzez odtwarzanie naturalnej geometrii i trasy (remeandrowanie cieków naturalnych, meandrowanie rowu), tworzenie zróżnicowanych siedlisk w korycie np. układ bystrze-ploso oraz odtwarzania terenów zalewowych.

Projekt stanowi kontynuację działań realizowanych przez Lasy Państwowe w ramach projektów współfinansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 i 2014-2020.

Planowane rezultaty projektu:

W projekcie planuje się wykonanie łącznie 1030 sztuk obiektów i kompleksowych zadań (wskaźnik produktu), osiągnięcie pojemności obiektów małej retencji o wartości 7 065,2 tys. m³ oraz osiągnięcie objętości obiektów małej retencji w wartości 5 700 tys. m³ (wskaźnik rezultatu).
Ponadto dodatkowym wskaźnikiem realizacji projektu będzie podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez organizację wydarzeń edukacyjnych dla min. 800 uczestników.

Planowana wartość projektu:

• Całkowity koszt realizacji projektu: 511 560 000 zł
• Kwota wydatków kwalifikowalnych: 405 670 000 zł
• Kwota dofinansowania z UE: 323 359 557 zł

II.

Podstawowe informacje o projekcie

Nazwa projektu: „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe"

Planowany okres realizacji: 2017-2023

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Cel projektu: poprawa stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, występujących na obszarach Natura 2000, leżących na gruntach zarządzanych przez Lasy Państwowe

Cele szczegółowe: polepszenie lub przywrócenie właściwych warunków siedliskowych, zabezpieczenie ostoi występowania i miejsc rozrodu populacji zagrożonych gatunków oraz redukcja zagrożeń, ograniczenie rozprzestrzeniania się obcych gatunków inwazyjnych.

Zakres projektu obejmuje wykonywanie działań – najlepszych praktyk w ochronie gatunków i siedlisk, zgodnie z zapisami planów zadań ochronnych, planów ochrony oraz planów urządzenia lasu sporządzonych dla obszarów Natura 2000.

Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie przeprowadzenie działań ochrony czynnej na ponad 100 obszarach Natura 2000, a przez to wsparcie ponad 30 typów siedlisk przyrodniczych i ponad 30 chronionych gatunków.

Wartość projektu

Całkowity koszt realizacji projektu wynosi 35 944 030 zł

Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 25 775 686,30 zł

Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 21 909 333,39 zł

Na terenie Nadleśnictwa Strzelce Opolskie przeprowadzono działania mające na celu poprawę warunków siedliskowych dla gatunku chronionego, jakim jest pachnica dębowa (Osmoderma eremita .), zgodnie z zapisami planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000. Prace polegały na wycince drzew i krzewów zacieniających zlokalizowane siedliska owada.

Zdjęcie: Poprawa warunków siedliskowych pachnicy dębowej (arch. wł)

Podstawowe informacje o projekcie

Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Planowany okres realizacji: 2016-2021 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Głównym celem projektu jest zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.

Cele uzupełniające:

• rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
• szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
• dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
• skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.

Dofinansowanie zostanie przeznaczone na:

rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:

• budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (124 szt.)
• zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (170 szt.)
• doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (37 szt.)
• budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
• wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
• zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)

Wartość projektu

Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 78 894 108,59 zł

Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 56 500 000,00 zł

Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 48 025 000,00 zł

W ramach projektu:

"Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Nadleśnictwo Strzelce Opolskie wykonało modernizację 2 dostrzegalni pożarowych, w Leśnictwach Spórok i Górażdże.

Modernizacja, zakończona 26.06.2019 r. polegała na zaprojektowaniu i wykonaniu robót budowlanych:

- montaż pionu komunikacyjnego w postaci schodów spiralnych w miejsce zdemontowanej drabiny pionowej, we wnętrzu betonowego trzonu dostrzegalni,

- przebudowa kabiny obserwacyjnej poprzez demontaż starej kabiny i montaż nowej, wykonanej z materiałów termoizolacyjnych.

Całkowity koszt realizacji zadania wyniósł  520 000,00 zł.

Kwota wydatków kwalifikowalnych (robót budowlanych) wyniosła 490 000,00 zł.

Zgodnie z umową dotacji, kwota dofinansowania z funduszy europejskich wyniosła 416 500,00 zł. co stanowi 85 % wydatków kwalifikowalnych.